Ông Lê Hải Trà, Ủy viên thường trực Hội đồng quản trị HOSE cho biết, do tình hình đặc biệt năm nay nên báo cáo tài chính năm của công ty niêm yết nếu lỗ, sẽ bị đưa vào diện kiểm soát ngay mà không cần chờ đến khi có kết quả kiểm toán như quy định.

Theo người phát ngôn của Sở giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE), tác động từ những chính sách của kinh tế vĩ mô trong nước cộng với cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới đã khiến doanh nghiệp trải qua một năm kinh doanh khó khăn vừa qua. Chính vì vậy, khi doanh nghiệp báo cáo thông tin về kết quả hoạt động năm, Sở ngay lập tức công bố ra thị trường và sẽ đưa vào diện bị kiểm soát nếu kết quả kinh doanh phát sinh âm.

Việc đưa chứng khoán vào diện bị kiểm soát nhằm cảnh báo cho nhà đầu biết về việc doanh nghiệp vi phạm các quy định của HOSE. Ảnh: Đức Quang.

Tuy nhiên, nếu kết quả kiểm toán báo cáo tài chính là lãi thì doanh nghiệp sẽ ra khỏi diện kiểm soát. Nhưng theo HOSE, điều này rất khó xảy ra vì doanh nghiệp đã hạch toán lỗ thì khi kiểm toán khó chuyển lỗ thành lãi được.

Chi phí lãi vay, nguyên vật liệu tăng cao cộng với việc sụt giảm của thị trường chứng khoán chính là những nguyên nhân chủ đạo khiến các doanh nghiệp bị thua lỗ trong năm qua. Theo dự đoán của Sở giao dịch chứng khoán TP HCM, số cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát nhiều khả năng sẽ tăng lên khi còn đến 45 doanh nghiệp niêm yết xin chậm nộp báo cáo tài chính năm.

Trước tình hình này, Sở giao dịch chứng khoán TP HCM khuyến cáo nhà đầu tư không nên hoảng loạn, ngược lại cần tìm hiểu rõ nguyên nhân và khả năng khôi phục các khoản thua lỗ cũng như những thông tin Sở yêu cầu công ty giải trình thêm. Ví như REE, âm do đầu tư tài chính trong khi hoạt động sản xuất kinh doanh chính vẫn tốt. VTA lỗ do vay vốn lưu động với lãi suất cao trong khi hàng sản xuất không bán được buộc phải ngừng sản xuất. Trong khi đó, BHS thua do dự phòng tài chính và chi phí sản xuất tăng cao.

"Chỉ khi doanh nghiệp khắc phục hết các nguyên nhân dẫn đến bị kiểm soát thì tình trạng này sẽ được dỡ bỏ", đại diện Sở giao dịch chứng khoán TP HCM cho biết. Đối với trường hợp lỗ, do kết quả kinh doanh một quý không phản ánh hết tính mùa vụ, chu kỳ kinh doanh đặc thù của một công ty, nên Sở sẽ căn cứ vào báo cáo năm có kiểm toán. Và nếu báo cáo tài chính kiểm toán năm tiếp theo của doanh nghiệp có lãi thì công ty sẽ được đưa ra khỏi diện kiểm soát.

Ngày 3/2, cổ phiếu TRI của công ty cổ phần nước giải khát Sài Gòn - Tribeco bị Sở giao dịch chứng khoán TP HCM đưa vào diện kiểm soát khi mức thua lỗ trong năm 2008 (khoảng 145 tỷ đồng) lớn hơn vốn chủ sở hữu tại thời điểm 31/12 (khoảng 140 tỷ đồng). Nguyên nhân lỗ do chi phí tăng, dự phòng giảm giá chứng khoán cùng nợ khó đòi, công ty liên kết Tribeco Bình Dương 6 tháng cuối năm thua lỗ.

Chưa đầy 1 tuần sau, vào ngày 9/2, thêm 4 cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát với cùng nguyên nhân, kết quả kinh doanh năm 2008 phát sinh âm. Theo đó, REE lỗ 139,34 tỷ đồng do trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán; BHS (công ty cổ phần đường Biên Hòa) thua 43,2 tỷ đồng do dự phòng tài chính và chi phí sản xuất tăng cao; VTA (công ty cổ phần Vitaly) âm gần 2,9 tỷ đồng do vay với lãi suất cao nhưng hàng không bán được, trong khi đó, VHG (công ty cổ phần đầu tư và sản xuất Việt - Hàn) âm 17,02 tỷ đồng.

Bạch Hường