Hơn một tháng nay, tin đồn Ngân hàng Nhà nước có thể xem xét, sửa đổi tỉ lệ 3% giới hạn cho vay đầu tư CK đã lan rộng trong giới đầu tư. Liệu điều đó có thể xảy ra hay không, bởi đã có một vài cơ sở để người ta tin rằng NHNN sẽ có điều chỉnh sớm.

Khó khả thi

Điều này không nằm ngoài dự đoán của những ai hiểu rõ tình hình của một số NH cổ phần. Làm sao chỉ trong vài tháng có thể hạ được 30%-40% dư nợ?

Nếu hạ được thì tình trạng của các NH này sẽ ra sao, vì hầu hết NH có dư nợ cho vay CK lớn là NH mới chuyển hoạt động từ mô hình NH nông thôn lên đô thị, chưa thể mở rộng cho vay SX-KD được vì ít khách hàng.

Mặc dù vừa qua, một số NH cổ phần tuyên bố là giảm được tỉ lệ cho vay CK về mức gần hoặc dưới 3%. Chưa biết độ tin cậy của những con số này đến đâu.

Một cán bộ theo dõi, quản lý các NH ở một chi nhánh NHNN cho biết: "Có những NH đang ở mức 6-7% thông báo đã hạ xuống chỉ còn hơn 1%. Làm sao mà có thể nhanh thế được? Nhiều khả năng là thay đổi mục đích vay.

Chỉ thị 03 chỉ khống chế chiết khấu chứng từ có giá (CTCG) để đầu tư kinh doanh CK, chứ không khống chế để thực hiện các mục đích khác. Vì vậy, những hợp đồng vài chục tỉ đồng thì khó sửa, còn dưới 10 tỉ đồng chỉ cần hai bên thoả thuận là sửa được ngay!".

Sau khoảng 2 tháng thực hiện Chỉ thị 03, một số NH đã phản ánh là không thể thực hiện đúng lộ trình cắt giảm vào thời điểm cuối năm, đề nghị cho kéo đến cuối tháng 6.2008.

Bên cạnh đó, tình trạng thừa vốn khả dụng trong hệ thống vẫn tiếp tục diễn ra. NH ngày càng khó khăn trong việc mở rộng tín dụng vì một số DN sau CPH đã nhiều vốn tự có để hoạt động, giảm vay NH.

Đó là chưa kể những tác động ảnh hưởng của việc khống chế tỉ lệ đến TTCK, đến tiến độ CPH...

Tình hình như vậy sẽ đặt NHNN trước tình huống nếu vẫn giữ nguyên quyết định khống chế 3% thì cũng chỉ là hình thức, mà lại mang tiếng là không phù hợp với thực tiễn.

Phải thay đổi cả quan điểm quản lý

Không kể ngoài ngành, theo một số thông tin thì ngay trong nội bộ NHNN, tuy mọi người vẫn nhất trí là Chỉ thị 03 là cần thiết và thời gian qua cũng đã có những tác dụng nhất định, nhưng ngày càng xuất hiện nhiều ý kiến nên xem xét và có sự điều chỉnh tỉ lệ 3%.

Nhất là khi mở rộng kênh tham khảo từ quốc tế cho thấy ở hầu hết các nước (trừ Ấn Độ khống chế 5%), cơ quan giám sát tài chính hoặc NHTƯ không có quy định hoặc giám sát đặc biệt với cho vay đầu tư, kinh doanh CK của các TCTD nói chung, trừ từng NH cụ thể và trong từng trường hợp nhất định có yêu cầu giám sát.

Trước đây khi giải thích lý do khống chế dưới 3% một số đại diện NHNN trích lời một chuyên gia nước ngoài cho rằng hầu hết các nước không cho vay cầm cố CK để đầu tư CK và rằng VN gần như là một nước duy nhất mà NH lại cho cầm cố CK để vay tiền đi đầu tư CK?

Vừa qua trên báo ngành, một vụ trưởng NHNN cũng đã nêu ý kiến cần phải sửa lại Chỉ thị 03 vì TTCK có thể sẽ suy giảm kéo dài (cả khi các DN lớn, các NH mới phát hành thêm một lượng CP khổng lồ) và các NĐTTN vẫn phải tiếp tục bán tháo CP để trả nợ NH, gây ra sự thua thiệt ngay trên "sân nhà" cho các NĐT và NH nội địa. Việc thay đổi và phân công lại ban lãnh đạo NHNN cũng là một yếu tố khiến một số người cho rằng "tân quan tân chính sách".

Khi nào và như thế nào?

Mặc dù sớm hay muộn thì tỉ lệ 3% cũng sẽ phải sửa đổi như các chính sách khác phải thường xuyên điều chỉnh cho phù hợp thực tiễn, nhưng khó có thể dự đoán chính xác khi nào NHNN sẽ sửa và sửa ra sao.

Trên cơ sở một số tình hình, dự đoán việc sửa Chỉ thị 03 nếu có trong năm thì cũng không diễn ra trong thời gian từ nay đến hết tháng 10. Lý do lần này NHNN sẽ phải có sự khảo sát kỹ càng và đồng thuận trong quan điểm để vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống NH, nhưng không "gây khó" cho TTCK.

Việc điều chỉnh (nếu có) sẽ diễn ra trước thời điểm 31.12.2007. Ba phương án có thể đặt ra: Một là gia hạn thời gian về 3% thêm 6 tháng nữa; hai là điều chỉnh nâng tỉ lệ cho vay CK lên mức cao hơn hoặc quy định mức đối với từng NH cụ thể; ba là vừa lùi thời hạn vừa nâng mức khống chế.

Dù điều chỉnh theo phương án nào thì quyết định của NHNN cũng sẽ tác động khá mạnh vào chiều hướng của VN-Index. Nhiều NĐT và các tổ chức kinh doanh CK đang rất quan tâm, nghe ngóng động thái sắp tới của NHNN.

Biết đâu cũng như hành động của FED trong ngày 18.9 khi giảm 0,5% lãi suất cho vay ngắn hạn, NHNN VN lại ra một quyết định bất ngờ nâng tỉ lệ đầu tư, cho vay kinh doanh CK lên một mức ngoài dự đoán?


© Copyright 2007 by Intellasia.net