Theo quy định cam kết gia nhập WTO, các nhà đầu tư nước ngoài sẽ được tăng tỷ lệ sở hữu tại các DN VN mà Nhà nước không cần khống chế điều kiện. Điều này có nghĩa là sau khi VN gia nhập WTO, "room" sẽ được "nới rộng". Tuy nhiên, do đầu 2007, thị trường chứng khoán phát triển quá nóng, nên Chính phủ đã yêu cầu duy trì "room" 30% với các DN chưa niêm yết và 49% với những DN niêm yết. Điều này khiến cho quan điểm về việc "mở room" cho các nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn đang gây nhiều tranh cãi.

Thống kê của Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính VN cho biết: Hơn 30 mã chứng khoán nhà đầu tư ngoại "ưa thích" hiện đã "dùng" hết tỷ lệ (...) cho phép

Giải pháp cuối cùng

Liên tiếp 4 tháng qua, thị trường chứng khoán VN trong giai đoạn điều chỉnh, chỉ số VN-Index trồi sụt quanh 900 điểm, giá trị giao dịch giảm mạnh. Một điểm dễ nhận thấy là sức cầu từ khối nhà đầu tư ngoại giảm rõ rệt. Trong bối cảnh như vậy, cộng thêm một số chính sách được ban hành hoặc đang trong dự thảo như thắt chặt cho vay kinh doanh chứng khoán, đánh thuế thu nhập từ kinh doanh chứng khoán... càng làm cho tâm lý các nhà đầu tư trong nước chán nản. Tuy chưa có thống kê chính xác, nhưng với khối lượng giao dịch giảm mạnh tại các sàn chứng khoán, có thể thấy rất nhiều nhà đầu tư đã rời sàn.

Nhiều thông tin đưa ra để "kích cầu" thị trường đã được áp dụng triệt để nhưng không đem lại kết quả như mong muốn. Điển hình có thể thấy báo cáo kết quả kinh doanh quý 2 của nhiều DN rất khả quan, đặc biệt là của khối ngân hàng, sản xuất, kinh doanh... như STB, REE, NKD... cũng như dự án phát triển hết sức tiềm năng cũng không thể khiến giá các cổ phiếu này bứt phá như đã từng xảy ra vào đầu năm 2007. Thậm chí 4 đại gia có sức ảnh hưởng lớn đến chỉ số VN - Index là REE, NKD, GMD, SAM trên Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM đã có buổi gặp mặt "trấn an" các nhà đầu tư, nhưng chỉ số này cũng chỉ "nhảy nhót" quanh ngưỡng 900 điểm.

"Phép thử" gần đây nhất đã khiến giới đầu tư càng tin chắc rằng "mở room" sẽ là biện pháp cuối cùng giúp thị trường vượt qua "sóng gió". Đó là Trung tâm Lưu ký do sai sót trong tính toán đã đưa tỷ lệ sở hữu của cổ phiếu Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), mã STB từ 30% lên 49% khiến nhà đầu tư ngoại ào ào đặt mua với giá trần ở mấy chục phút đầu của phiên đầu tiên ngày 21/8. Tiếp theo ngày 5/9, Trung tâm Lưu ký chứng khoán, chi nhánh TP HCM đã tính nhầm "room" cho nhà đầu tư ngoại được phép sở hữu cổ phiếu đối với Cty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Bến Tre, mã ABT lên đến 777.555 đơn vị. "Nhờ" sự sai sót này, nhà đầu tư nước ngoài đã nhân cơ hội đặt mua vượt 0,01% tỷ lệ cho phép.

Một nhà đầu tư lâu năm trên sàn BSC khẳng định: "phép thử mở room trong bối cảnh hiện nay có lẽ hiệu quả nhất, bởi nhà đầu tư nội vẫn chưa bỏ thói quen "theo" bước đi của nhà đầu tư ngoại. Trên thị trường hiện nay, hàng tốt có rất nhiều, chỉ cần có cầu ngoại phát tín hiệu là các nhà đầu tư nội sẽ phấn chấn quay trở lại sàn".

Còn nhiều lo ngại

Một số chuyên gia khác thì lại cho rằng nên tăng tỷ lệ sở hữu cho nhà đầu tư nước ngoài, nhưng hạn chế họ tham gia hoạt động DN bằng cách phát hành cổ phiếu không có quyền biểu quyết. Tuy nhiên, theo TS Trịnh An Huy – Chủ tịch Câu lạc bộ các nhà đầu chứng khoán (CSI) thì khi nhà đầu tư ngoại bỏ vốn để đầu tư dài hạn, họ đương nhiên muốn có quyền biểu quyết, tham gia những kế hoạch phát triển của DN được trình bày tại đại hội cổ đông.

Trong khi các nhà đầu tư nóng lòng chờ kế hoạch "mở room" của Chính phủ, thì một số chuyên gia lại bày tỏ lo ngại việc các DN "ngon" có thể bị nhà đầu tư nước ngoài thao túng nếu họ được tăng tỷ lệ sở hữu.

Nhiều DN niêm yết trên sàn lại bày tỏ quan điểm đồng tình với cơ quan quản lý về vấn đề này. Bà Nguyễn Thị Mai Thanh – Tổng Giám đốc Cty cổ phần cơ điện lạnh (REE) thẳng thắn cho biết: "Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài ở mức 49% là vừa phải. Nếu nhìn những thị trường lân cận thì thấy chỉ số này có thể cao hơn. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh kinh tế của VN, chúng ta đang bắt đầu phát triển, tôi nghĩ chúng ta phải giành cơ hội thoả đáng, hợp lý cho các nhà đầu tư trong nước. Do vậy, tỷ lệ 49% hiện nay không phải là thấp. Nếu nhìn lại sự điều chỉnh trong thời gian vừa qua là có một vài tác động từ bên ngoài và những tác động đến hơi bất ngờ, do vậy làm cho nhà đầu tư không có thời gian chuẩn bị sắp xếp nguồn vốn của mình. Trên thực tế, trên thị trường còn rất nhiều hàng tốt với mức giá hợp lý để đầu tư".

Những "nước cờ" khác

Cũng theo TS Huy, việc mở "room" chưa hẳn là cứu cánh đối với thị trường chứng khoán VN hiện nay. Bởi Chính phủ sẽ phải cân nhắc việc mở "room", mở bao nhiêu, lộ trình mở như thế nào...

Tuy nhiên trước mắt, có 2 phép tính khác có thể cân nhắc để "cứu" sự ảm đạm của thị trường. Thứ nhất, đó là việc IPO Ngân hàng Ngoại thương VN (VCB). Nếu giá cổ phiếu này được tính toán ở mức hợp lý, bán cho đối tác chiến lược trước, thì nhà đầu tư trong nước sẽ có giá tham khảo để đặt mức giá không quá cao như đã từng xảy ra với cổ phiếu của tập đoàn Bảo Việt. Mức giá của VCB sẽ có tác động rất lớn đến mặt bằng giá cổ phiếu trên thị trường cả tập trung và phi tập trung. Thứ 2, nếu Chỉ thị 03 về thắt chặt cho vay kinh doanh chứng khoán được nới lỏng biên độ 3% sẽ tạo tâm lý tốt cho các nhà đầu tư quay trở lại thị trường. Trên thực tế, chỉ các ngân hàng thương mại quốc doanh mới "vướng" nhiều với giới hạn này, còn các ngân hàng quốc doanh hầu như chưa vượt mức giới hạn cho vay.


© Copyright 2007 by Intellasia.net