Thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn đang trong xu thế sụt giảm kéo dài mặc dù tăng trưởng kinh tế cao và Chính phủ đã đưa ra các biện pháp can thiệp thúc đẩy thị trường.

Từ tháng 10 năm ngoái đến nay, thị trường chứng khoán Thượng Hải đã sụt mất một phần ba. Sự sụt giảm nghiêm trọng này nếu xảy ra ở các thị trường lớn trên thế giới sẽ có thể gây ra "sự đổ vỡ". Nhưng sự sụt giảm này tại Trung Quốc đến nay hầu như không gây ra chấn động và tác động về tâm lý đối với các nhà đầu tư trên thế giới do một số nguyên nhân sau.

Trước hết, sự tham gia của các doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài vào thị trường chứng khoán Thượng Hải đã được hạn chế nghiêm ngặt. Do vậy tác động của sự sụt giảm tại thị trường này đối với các thị trường khác trên thế giới là rất nhỏ.

Cách đây một năm khi thị trường chứng khoán Thượng Hải giảm 9% ngay lập tức đã kéo theo sự sụt giảm mạnh của các thị trường chứng khoán lớn trên thế giới, trong đó chỉ số Dow Jones của Mỹ mất hơn 10%. Nhưng hiện nay, có lẽ, với những xáo trộn trên thị trường tín dụng toàn cầu, các nhà đầu tư có những việc lớn hơn để lo ngại.

Cũng có lý do để tin rằng tổng trị giá sụt giảm của thị trường Thượng Hải hơn 1.000 tỷ USD không gây tổn thất như cách đây một năm. Phần lớn trong tổng giá trị thị trường của tất cả các chứng khoán niêm yết tại thị trường Thượng Hải và Thâm Quyến là thuộc về những cổ phiếu do Chính phủ nước này sở hữu do vậy cho dù mức độ sụt giảm của thị trường có như thế nào, thì chỉ có chưa đến một nửa của sự sụt giảm đó là do các nhà đầu tư tư nhân phải gánh chịu.

Trung Quốc có số lượng các tài khoản giao dịch chứng khoán rất lớn là 115 triệu và hiện mỗi ngày nước này có thêm 70 nghìn tài khoản mới, tuy nhiên nhiều tài khoản gần như không hoạt động tức là các nhà đầu tư sở hữu những tài khoản này rất ít khi mua bán.

Và không giống như tại nhiều nước phương Tây, thị trường chứng khoán Trung Quốc dường như đóng một vai trò tương đối nhỏ trong việc cung cấp vốn cho các công ty. Theo số liệu thống kê, các doanh nghiệp Trung Quốc chủ yếu huy động vốn qua vay ngân hàng hoặc tích lũy vốn từ lợi nhuận.

Tuy không tác động tới thị trường thế giới, nhưng sự sụt giảm kéo dài của thị trường chứng khoán Trung Quốc đã khiến nhiều nhà đầu tư nước này thua lỗ lớn.

Ước tính số tài khoản thường xuyên có giao dịch mua bán tại Trung Quốc là 10 – 15 triệu và có một số lượng tương ứng các nhà đầu tư thông qua các quỹ hỗ tương (những tổ chức đầu tư tạo vốn bằng việc bán cổ phần cho cá nhân và dùng tiền thu được để mua chứng khoán). Các khoản cho vay của ngân hàng và tái đầu tư lợi nhuận đóng vai trò lớn trong việc tạo vốn cho các doanh nghiệp Trung Quốc, nhưng năm ngoái, thị trường chứng khoán Trung Quốc cũng đã trở nên quan trọng hơn so với trước đây.

Thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu và phát hành tiếp cổ phiếu, các công ty Trung Quốc đã huy động được hơn 78 tỷ USD vốn trong nước và một lượng tiền lớn hơn từ nước ngoài. Dòng vốn mới này giúp các công ty tăng khả năng vay vốn từ ngân hàng. Thị trường chính thức sôi động cũng đã kéo theo sự phấn khích của các nhà đầu tư trên thị trường mua bán cổ phiếu của các công ty chưa lên sàn và cải thiện khả năng của quỹ tư nhân trong việc huy động vốn. Đã có thêm hàng tỷ USD vốn được huy động qua hai kênh này, tuy nhiên tất cả đều đang đứng trước nguy cơ rủi ro.

Hai công ty lớn gần đây thông báo phát hành tiếp cổ phiếu là Công ty Bảo hiểm Bình An và Ngân hàng Phát triển Phố Đông. Giá cổ phiếu của cả hai công ty này đã sụt mạnh, có thể do các nhà đầu tư nghĩ rằng thị trường còn giảm giá, nhưng cũng có thể là các nhà đầu tư hiện không có nhu cầu mua thêm cổ phiếu.

Trong bối cảnh thị trường giảm giá, Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc đã cảnh báo các công ty không nên phát hành thêm cổ phiếu. Có tin cho biết, Công ty Bảo hiểm Bình An đang xem xét lại kế hoạch phát hành thêm một lượng lớn cổ phiếu.

Cũng có tin là chính phủ Trung Quốc sắp giảm thuế giao dịch chứng khoán.

Tuy nhiên, các biện pháp can thiệp của chính phủ đến nay vẫn chưa phát huy hiệu quả.

Tổng giá trị thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện nay, thậm chí sau đợt bán tháo cổ phiếu gần đây, vẫn rất cao. Trong năm ngoái, nhiều công ty đã thu lợi lớn do giá cổ phiếu của họ tăng mạnh. Do vậy, các nhà phân tích cho rằng, có khả năng chứng khoán Trung Quốc lại tiếp tục rơi vào "một vòng xoáy" giảm giá và nếu điều này thực sự bắt đầu thì không ai sẽ còn tranh cãi về việc liệu thị trường chứng khoán Trung Quốc "có đang đổ vỡ" hay không.

(Theo CKVN)