Kiếm 2 triệu đôla từ cổ phiếu

Thị trường chứng khoán được ví như thị trường mua bán tư duy - có kẻ thắng người thua. Sinh lợi lớn mà thua cũng tan tành. Thế nhưng giữa lúc thị trường rơi vào thế ảm đạm vẫn có người kiếm được 2 triệu đôla từ cố phiếu. Đó chính là Nicolas Darvas - người buôn tiền nổi tiếng phố Wall.

Nick (tên thân mật của Darvas) không sợ mình khác người. Bộ óc sắc bén của ông không bao giờ ngừng làm việc. Dưới đây là lời kể của Nicolas Darvas về hành trình kiếm 2 triệu đôla từ cổ phiếu.

"Tôi xây dựng sự nghiệp bằng cách tránh bán non, và nhờ đó đã tạo ra một sự chuyển biến trong phần lớn các cổ phiếu khi sử dụng một công cụ duy nhất: Truy tìm những điểm chặn lỗ.

Tôi khám phá ra rằng không có thành công nào không đi lên từ mất mát. Nhưng tôi đã không phải nhờ đến bất kỳ một sự dàn xếp nào mà vẫn hạn chế được những mất mát đó xuống dưới 10%. Lợi nhuận là công việc của thời gian, vì thế phải có những lý do xác đáng để giữ một cổ phiếu không sinh lời kéo dài quá ba tuần.

Phương pháp chặn lỗ của tôi có hai tác động. Nó cứu tôi thoát khỏi những cổ phiếu sai và đưa tôi đến với những cổ phiếu đúng. Tất nhiên, phương pháp của tôi không thể áp dụng với tất cả mọi người. Nhưng nó hoạt động hiệu quả với tôi. Bằng cách nghiên cứu kỹ những gì tôi đã làm, tôi hy vọng bạn sẽ thấy cuốn sách này hữu ích".

"Khi quay lại New York vào tuần thứ ba của tháng 2/1959, tôi đã hoàn toàn bình phục sau cú sốc trong thời kỳ điên khùng của mình, tôi bắt đầu đầu tư lại vào thị trường.

Tôi vẫn còn cảm nhận được những vết bầm tím nhưng cũng cảm thấy mạnh mẽ hơn và tự tin hơn sau những trải nghiệm không thành công. Tôi đã học được bài học cuối cùng của mình. Bây giờ tôi biết rằng tôi phải kiên định với phương pháp mà tôi đã tạo ra. Tôi đã học được rằng nếu tôi xa rời nó, thậm chí chỉ một lần, tôi sẽ gặp rắc rối. Toàn bộ cấu trúc tài chính của tôi ngay lập tức sẽ bị nguy hiểm. Nó có thể sụp đổ như một ngôi nhà làm từ những quân bài.

Bước tiến đầu tiên của tôi ở New York là dựng nên một bức tường thép quanh mình để đảm bảo rằng tôi không lặp lại bất kỳ lỗi lầm nào trước đây.

Đầu tiên tôi quyết định sẽ dàn trải các giao dịch của mình giữa sáu nhà môi giới. Bằng cách này, những hoạt động kinh doanh của tôi sẽ không bị bắt chước. Để không bị họ quấy rầy, tôi xây một hàng rào quanh mình. Đó là cách bảo vệ mà tôi vẫn dùng cho đến ngày hôm nay.

Tôi yêu cầu các nhà môi giới gửi điện tín cho tôi sau giờ đóng cửa của Phố Wall. Vậy là tôi có thể nhận được chúng lúc sáu giờ chiều. Đây cũng chính là giờ tôi thức giấc, hệ quả của việc biểu diễn tại những hộp đêm trong nhiều năm liền. Còn suốt cả ngày, người trực điện thoại không cho phép bất kỳ ai gọi đến với tôi.

Như vậy, tất cả mọi việc của phố Wall diễn ra lúc tôi vẫn đang ở trên giường. Tôi ngủ trong khi họ làm việc. Họ không thể làm tôi lo lắng. Người đại diện của tôi, và các lệnh chặn lỗ hành động thay tôi trong trường hợp có điều bất thường xảy ra.

Đến bảy giờ tối, tôi bắt đầu nghiên cứu những bức điện tín được gửi hàng ngày đến cho mình và quyết định các giao dịch sắp tới. Trước khi làm điều đó, tôi mua một bản photo tờ báo chiều có thông tin giá cổ phiếu đóng cửa của phố Wall. Tôi xé những trang có báo giá cổ phiếu trong ngày và vứt toàn bộ phần thông tin tài chính còn lại. Mặc dù có nhiều thông tin khác nhưng tôi không muốn đọc bất kỳ một câu chuyện tài chính hay một đánh giá, nhận định nào. Chúng có thể làm tôi lạc đường.

Với bức điện tín và báo giá xé ra từ tờ báo, tôi bình tĩnh làm việc trong khi Phố Wall đang ngủ.

Trong suốt những tuần tôi dùng để chữa lành lòng tự tin bị tổn thương, hai cổ phiếu tôi không bán vẫn tiếp tục tăng. Cổ phiếu UNIVERSAL CONTROLS gần như tăng liên tục cho đến lúc nó dao động quanh giá 60 đô la. Nó tăng hơn 40% kể từ lần cuối cùng tôi để ý ở New York. Cổ phiếu THIOKOL cũng hoạt động rất hiệu quả bây giờ giá của nó đã đẩy lên hơn 110 đô la.

Điều này thực sự rất triển vọng. Tôi quyết định là tôi không có lý do gì phải chạm đến chúng. Tôi bắt đầu thận trọng di chuyển vào thị trường. Dưới đây là một vài hoạt động kinh doanh thành công của tôi:

1.000 CỔ PHIẾU CỦA GENERAL TIRE & RUBBER

Mua ở giá 56 (56.446,00 đôla)

Bán ở giá 69,5 (69.151,01 đôla)

Lãi 12.705,01 đôla

1.000 cổ phiếu của CENCO INSTRUMENTS

Mua ở giá 19,5 (19.775,00 đôla)

Bán ở giá 23,5 (23.247,63 đôla)

Lãi 3.472,63 đôla

500 CỔ PHIẾU CỦA AMERICAN PHOTOCOPY

Mua ở giá 71,5 (35.980,75 đôla)

Bán ở giá 79,5 (39.570,92 đô la)

Lãi 3.590,17 đôla

1.000 CỔ PHIẾU CỦA UNION OIL OF CALIF

Mua ở giá 46 (46.420,00 đôla)

Bán ở giá 50 (49.669,00 đôla)

Lãi 3.249,00 đôla

500 CỔ PHIẾU CỦA POLAROID

Mua ở giá 121 (60.755,50 đô la)

Bán ở giá 127 (63.299,08 đôla)

Lãi 2.543,58 đôla

Song, không phải tất cả các giao dịch của tôi đều thành công. Một vài cổ phiếu tôi mua không hoạt động hiệu quả như tôi dự đoán. Dưới đây là vài giao dịch thua lỗ của tôi:

1.000 CỔ PHIẾU CỦA CENCO INSTRUMENTS

Mua ở giá 23 (23.300,00 đôla)

Bán ở giá 22 (21.755,76 đôla)

Lỗ 1.544,24 đôla

500 CỔ PHIẾU CỦA REICHHOLD CHEMICALS

Mua ở giá 65 (32.727,50 đôla)

Bán ở giá 63,75 (31.703,17 đôla)

Lỗ 1.024,33 đôla

1.000 CỔ PHIẾU CỦA FANSTEEL

Mua ở giá 63,5 (63.953,50 đôla)

Bán ở giá 62 (61.657,96 đôla)

Lỗ 2.295,54 đôla

500 CỔ PHIẾU CỦA PHILADELPHIA & READING

Mua ở giá 131 (65.760,50 đôla)

Bán ở giá 129,75 (64.672,79 đôla)

Lỗ 1.087,71 đôla

Hai bảng này chứng minh đầy đủ phương pháp của tôi. Xin nhớ rằng tất cả những hoạt động mua bán này được tiến hành hoàn toàn qua điện tín từ New York đến New York. Tôi không bao giờ gặp hay nói chuyện với những nhà môi giới của mình dù chỉ một lần. Rất nhiều lần, khi một vài cổ phiếu tôi đang giữ rớt giá mạnh, họ chắc hẳn nóng lòng muốn gọi điện và cảnh báo tôi. Họ hẳn nghĩ tôi là kẻ ngu xuẩn nhất trên thế giới vì đã cấm họ làm như thế. Nhưng quy định của tôi vẫn không thay đổi. Tôi nhận tin đó dù tốt hay xấu đều đặn mỗi ngày lúc sáu giờ tối. Sau đó, tôi bắt đầu hành động.

Sau mấy tuần liền ở New York, cổ phiếu UNIVERSAL CONTROL bắt đầu có dấu hiệu biến động. Cổ phiếu này không còn tăng nữa. Hoạt động và giá cả của nó rất lộn xộn.

Điều này bộc lộ một dấu hiệu không tốt và điều không tốt chắc chắn sẽ đến. Sau khi tăng giá từ 66 đôla ở tuần đầu tiên của tháng 3, cổ phiếu này tăng lên 102 đôla chỉ trong vòng ba tuần. Chính tại điểm này, nó đổi hướng và bắt đầu đi xuống. Tôi không thích điều này một chút nào.

Tôi cảm thấy dường như nó đang rơi tự do và không có dấu hiệu của sự tăng giá. Tôi hối tiếc một chút về việc những ngày vui vẻ đã qua. Nếu bất cẩn, tôi có thể sẽ bị vướng vào một sự rớt giá thảm hại, vì thế tôi tăng mức chặn lỗ thấp hơn hai điểm so với giá đóng cửa ngày hôm đó. Ngay sáng hôm sau, cổ phiếu UNIVERSAL CONTROLS được bán hết ở nhiều mức giá khác nhau giữa 86,25 và 89,75. Đây là mức thấp hơn giá cao nhất tới 12 điểm. Tôi hoàn toàn hài lòng với điều này. Chẳng có lý do gì khiến tôi mất vui. Tôi đã có một chặng đường dài thành công với lãi là 409.356,48 đôla.

Tôi đã có một khoản vốn rất lớn để đầu tư. Vẫn như thường ngày, tôi quan sát thị trường hết sức cẩn thận, để tìm kiếm một cổ phiếu được giao dịch nhiều, định giá cao. Ở thời điểm này, một cổ phiếu phù hợp với điều kiện của tôi trở nên khó tìm hơn. Với số tiền đầu tư này, tôi phải cẩn thận và không cho phép hành động sai lầm lại làm ảnh hưởng đến thị trường.

Sau nhiều nỗ lực tìm kiếm, tôi dừng chân ở một cổ phiếu thỏa mãn tất cả những yêu cầu nghiêm ngặt này. Đó là cổ phiếu TEXAS INSTRUMENTS.

Tôi mua 2.000 cổ phiếu đầu tiên với giá trung bình là 94,375 trong tuần thứ hai của tháng 4 và 1.500 cổ phiếu nữa với giá 97,875. Vì cổ phiếu tiếp tục tăng giá, tôi mua thêm 2.000 cổ phiếu nữa. Giá trung bình của lần mua cuối cùng này là 101,875. Như bạn thấy đấy, thương vụ này, đã đòi hỏi một số tiền lớn, thực chất là hơn một nửa triệu đô la. Chi tiết của những lần mua cổ phiếu TEXAS INSTRUMENTS như sau:

Bây giờ số vốn mà tôi rút ra khỏi cổ phiếu UNIVERSAL CONTROLS đã được tái đầu tư. Một lần nữa, tôi dành hết sự quan tâm của mình cho THIOKOL.

Cổ phiếu THIOKOL và tôi thân thiết như những người bạn vì chúng tôi đã bên nhau trên một chặng đường dài và có một mối quan hệ đặc biệt. Tôi luôn cho phép cổ phiếu THIOKOL “chậm chân” hơn những cổ phiếu khác, một phần vì tôi thực sự “tin tưởng” cổ phiếu này, còn một phần là vì tài khoản đặc biệt lớn của nó.

Tôi sẽ thật ngu ngốc nếu bỏ lỡ một vụ dàn xếp tín dụng tốt có một không hai như thế này. Vì thế, tôi luôn luôn giữ lệnh chặn lỗ cách khá xa mức tăng giá. Tôi không làm thế với bất kỳ cổ phiếu nào khác trừ THIOKOL, và điều này đã hai lần giúp tôi không phải bán ra hết. Lần thứ hai là ở tuần đầu tiên của tháng 4, khi công ty Thiokol thông báo tách cổ phiếu 3 được 1. Tình trạng trầm trọng đến mức tôi nghĩ rằng mình phải chia tay cổ phiếu THIOKOL. Tuy nhiên, tôi vẫn quyết định để lệnh chặn lỗ quyết định.

Điều tồi tệ nhất đã không xảy ra. Cổ phiếu của THIOKOL tăng mạnh trở lại. Tuy nhiên, tôi không phải là người duy nhất thích cổ phiếu THIOKOL. Sự kiện tách cổ phiếu mới được đông đảo giới đầu tư hào hứng đón nhận và đẩy giá cổ phiếu lên mức 72 đô la ở tuần đầu tiên của tháng 5.

Phản ứng này thực sự tuyệt vời. Nó đưa đến một tình huống thú vị:

Khối lượng giao dịch trong tuần tăng cao ngoạn mục là 549.400 cổ phiếu.

Giá tăng trong tuần là 13,25 điểm.

Tổng giá trị giao dịch trong tuần là 40.000.000 đôla.

Giá chênh lệch cho tuần đó là 7.000.000 đôla.

Diễn biến này khiến gần như tất cả những nhà đầu tư trên Sàn giao dịch chứng khoán New York không làm gì ngoài việc bán ra mua vào cổ phiếu THIOKOL trong suốt một tuần liền.

Tất nhiên, điều này không thể kéo dài. Các nhà quản lý của Sàn giao dịch chứng khoán New York quyết định đình chỉ tất cả các lệnh dừng (mua, bán tự động). Hệ quả là phần lớn những nhà buôn bán chứng khoán phải để cổ phiếu tự thân vận động. Họ không thể tự bảo vệ mình. Tôi cũng tự động thoạt ra khỏi cổ phiếu này. Họ lấy đi vũ khí quyền lực nhất của tôi và tôi không thể làm việc nếu thiếu vũ khí đó.

Tôi bán số cổ phiếu THIOKOL với giá trung bình là 68 đô la. Với việc tách cổ phiếu 3 được 1, tôi có hơn 200 đôla cho mỗi cổ phiếu trong số 6.000 cổ phiếu gốc. Tôi phải trả tổng cộng 350.820 đôla cho tổng số 18.000 cổ phiếu tách ra nhưng lại nhận được 1.212.851,52 đôla. Lợi nhuận là 862.031,52 đôla.

Việc đặt một triệu đôla tái đầu tư vào thị trường là một vấn đề lớn. Tôi phải cẩn thận gấp đôi. Đây là một số tiền quá lớn để chuyển sang một cổ phiếu khác và hành động mua của tôi có thể tác động đến thị trường.

Tôi cũng phải đối diện với sự thật là lệnh chặn lỗ của tôi không còn tác dụng nữa, vì không có một nhà đầu tư chứng khoán hay một chuyên gia nào có thể tiếp nhận một số lượng lớn như thế chỉ trong vài giây.

Chỉ có một việc để làm: Tôi quyết định chia vốn thành hai phần. Khi đã quyết tâm, việc chọn lựa là tương đối dễ dàng. Tôi chỉ phải quyết định giữa bốn cổ phiếu: ZENITH RADIO, LITTON INDUSTRIES, FAIRCHILD CAMERA và BECKMAN INSTRUMENTS.

Tôi đã theo dõi tất cả những cổ phiếu này trong một thời gian dài. Tất cả chúng đều phù hợp với lý thuyết phân tích phương pháp cơ bản của tôi. Bây giờ, tôi cần cân nhắc nên chọn hai cổ phiếu nào trong số đó. Chỉ có một cách: Để thị trường đánh giá sức mạnh của nó.

Dùng phương pháp mà tôi từng rất thành công với cổ phiếu UNIVERSAL CONTROLS và THIOKOL, tôi đã tiến hành mua thí điểm cả bốn cổ phiếu trên vào ngày 13/5/1959:

Với mỗi cổ phiếu tôi đặt một lệnh chặn lỗ thấp hơn giá mua 10%.

Tôi hoàn toàn nhận thức được rằng những lệnh chặn lỗ này không rõ ràng và quá máy móc. Đó là một phương pháp thận trọng, nếu không muốn nói là vụng về. Tôi chủ ý dùng hệ thống này vì tôi biết rằng không sớm thì muộn nó sẽ tự động loại bỏ những cổ phiếu yếu nhất trong số bốn cổ phiếu đó.

Ngày 18/5, tôi bán ra cổ phiếu BECKMAN INSTRUMENTS với giá 60 đôla. Ngày 19/5, tôi quyết định bán cổ phiếu LITTON INDUSTRIES ở giá 106,25 đôla vì cổ phiếu này hoạt động không tốt bằng những cổ phiếu khác. Lúc này, tôi điều chỉnh lại mức chặn lỗ cho những cổ phiếu còn lại.

Vào tuần thứ tư của tháng 5, tôi tiến hành đầu tư hơn 1 triệu đôla vào hai cổ phiếu mạnh hơn này. Đây là tổng giá trị mua của tôi:

Cổ phiếu ZENITH RADIO

Cổ phiếu FAIRCHILD CAMERA

Trừ đi những buôn bán ngắn hạn, tiền vốn của tôi được chuyển từ cổ phiếu này sang cổ phiếu khác theo cách sau:

Tháng 3-4/1959

Tháng 5/1959

Ở thời điểm đó, tôi có sáu nhà môi giới. Tôi đóng tài khoản với ba người. Sau đó, tôi ngồi lại và theo dõi những cổ phiếu đang nắm giữ. Tôi không làm gì ngoài việc quan tâm đến ba cổ phiếu TEXAS INSTRUMENTS, ZENITH RADIO và FAIRCHILD CAMERA.

Trong suốt tháng 6, những bức điện tín tiếp tục được gửi giữa Phố Wall và Khách sạn Plaza. Chúng không có ý nghĩa gì với những người điều hành ở Western Union nhưng lại rất có ý nghĩa với tôi. Ngày 9/6, tôi nhận được bức điện sau đây:

Bức điện tín ngày hôm sau:

Chúng là những chữ tượng hình buồn tẻ, vô nghĩa với những người điều hành nhưng có ý nghĩa rất lớn với tôi. Chúng cho tôi biết giá trị các cổ phiếu của tôi tăng thêm 100.000 đô la, chỉ tính riêng ngày hôm đó.

Một cuộc sống kỳ lạ bắt đầu diễn ra. Mỗi tối, tôi ngồi trong khách sạn Plaza, đọc và nghiên cứu các bức điện. Tôi chẳng thể làm gì hơn. Tôi thấy phấn chấn và bồn chồn, nhưng bất lực. Tôi như một nhà khoa học sau nhiều năm nghiên cứu đã phóng thành công một tên lửa lên mặt trăng, và đang theo dõi nó bay cao hơn và cao hơn nữa. Đó là cảm giác thành công pha chút thất vọng lạ lùng của sự ì ạch.

Cũng giống vậy, bây giờ tôi chỉ theo dõi ngoài lề, mặc dù những cổ phiếu tiếp tục tăng mạnh giống như những phi thuyền cực tốt.

Sau đó, một ngày đầu tháng 7, tôi nhận được lời mời đến “Câu lạc bộ Thể Thao” ở Monte Carlo. Tôi vui vẻ nhận lời. Sau những khủng hoảng trong quá khứ, việc cứ ngồi ì một chỗ khiến tôi thấy hơi khó chịu.

Trước khi thu xếp rời khỏi New York, tôi yêu cầu các nhà môi giới gặp tôi và thông báo qua tình hình tài khoản của tôi. Tôi thấy nếu tôi bán ra tất cả cổ phiếu trước khi bay sang châu Âu, tôi có thể thu được 2,25 triệu đôla.

Cảm giác của tôi trước tin này là gì? Tự hào? Phấn khởi rằng bây giờ tôi có nhiều hơn gấp đôi một nhà triệu phú? Cũng không hoàn toàn thế. Tôi vui vẻ nhưng không phấn chấn. Tôi đã phấn chấn hơn rất nhiều khi kiếm được 10.000 đôla đầu tiên với cổ phiếu DINERS’ CLUB. Lúc đó tôi có cảm giác khá giống với một vận động viên điền kinh đã phải luyện tập căng thẳng và hứng chịu nhiều lần thất bại, và bây giờ đang chạy nước rút đến vinh quang.

Tôi cũng đã đối mặt với một tình huống tương tự mà tôi từng trải qua: Tôi có nên bán không? Tôi có nên bán ra tất cả cùng lúc không?

Câu trả lời lần này thật dễ dàng. Tôi không có bất kỳ lý do gì để bán một cổ phiếu đang tăng giá. Tôi chỉ cần tiếp tục tiến hành như vậy, kèm theo lệnh chặn lỗ phía sau. Nếu chiều hướng cổ phiếu này đổi hướng? Như mọi lần, tôi sẽ chạy chốn thật nhanh.

Tôi đặt lệnh chặn lỗ mới cho tất cả những cổ phiếu của tôi để nếu chúng giảm trong lúc tôi đang trên đường sang châu Âu thì chúng sẽ bị bán ra hết. Hai triệu đôla của tôi không bị chạm tới.

Tôi thấy hài lòng và yên tâm khi vẫy tay chào các nhà môi giới.

Tôi đi bộ lên hành lang của khách sạn Plaza, mua một tờ báo chiều, xé giá đóng cửa các cổ phiếu của Phố Wall, ném toàn bộ phần còn lại của tờ báo đi, lấy bức điện tín lúc sáu giờ tối và đi lên cầu thang máy.

Về phòng, tôi mở bức điện, trải rộng tờ báo ra, ngồi nghỉ và thở phào hạnh phúc không chỉ là vì tôi đã kiếm được hai triệu đôla mà còn vì tôi đã đang làm những gì tôi thích làm nhất".

(Trích cuốn "Tôi đã kiếm được 2 triệu đôla từ cổ phiếu như thế nào" do Alpha Books phát hành)

(Theo VnExpress)